Dit betekent het regeerakkoord voor studenten

16 mei 2024 Leestijd: 4 minuten

Waar de aanloop naar de verkiezingen soepel verliep, bleek het vormen van een kabinet een stuk lastiger. Vannacht, na 167 dagen, is het dan eindelijk zo ver: er is een coalitie gevormd. De PVV, BBB, NSC en VVD slaan de handen ineen en vormen samen onze coalitie en brachten vannacht hun regeerplannen naar buiten. Maar wat betekenen deze voor jou als student? Wij zochten het voor je uit! 

Tweede Kamer

Onderwijs

Volgens de nieuwe coalitie is het niveau van veel leerlingen de afgelopen jaren niet op orde. Daarom is het Herstelplan Kwaliteit Onderwijs opgezet. Met dit plan willen ze ervoor zorgen dat leerlingen zich weer optimaal kunnen ontwikkelen. Onderdelen van dit plan zijn: 

  • Pechgeneratie studenten krijgen in 2027 een eenmalige compensatie. Er is 1,3 miljard euro voor uit getrokken, dat is iets meer dan €1.000 per student;
  • Schoolboeken krijgen een hoger BTW tarief, ze gaan namelijk van 9% naar 21%;
  • De langstudeerboete keert terug. Als je langer dan een jaar uitloopt in je bachelor- of masteropleiding, moet je €3.000 extra collegegeld betalen;
  • Effectieve, politiek neutrale onderwijsmethodes en verbeterde toets methodes; 
  • Aandacht voor passend en speciaal onderwijs; 
  • Betere bereikbaarheid van onderwijsaanbod in zowel de stad als het platteland; 
  • In het basisonderwijs moet meer aandacht komen voor vervolgopleidingen zoals het mbo en het onderwijs. Daarbij moet in het mbo meer aansluiting komen op de arbeidsmarkt; 
  • Het bindend studieadvies blijft bestaan en selectie aan de poort blijft mogelijk; 
  • Het terugdringen van de verengelsing met uitzondering voor opleidingen voor tekortberoepen.

Bestaanszekerheid en koopkracht

De afgelopen tijd zijn de kosten van boodschappen, energie en huisvesting ontzettend gestegen. Deze prijsstijgingen hebben bij veel mensen geleid tot zorgen over de toekomst. Om ervoor te zorgen dat Nederlanders weer met een positieve blik vooruit kunnen kijken, zet de coalitie zich in voor: 

  • Door het introduceren van een extra schijf in de inkomensbelasting, gaan werkenden minder belasting betalen; 
  • Het halveren van het eigen risico in de zorg vanaf 2027; 
  • Meer zekerheid op de arbeidsmarkt door zzp’ers en uitzendkrachten te steunen;  
  • Sociale zekerheid, fiscale regelingen en toeslagen zodat werk meer loont. 

Huisvesting

Hoewel het reuze gezellig is bij je ouders, komt er toch echt een moment dat je hotel papa en mamma zult willen verlaten om zelfstandiger te worden. Maar met de huidige woningcrisis is het vinden van een plekje voor de meeste studenten onmogelijk en onbetaalbaar. Daarom wil de coalitie: 

  • Een coördinerend minister aanstellen die de planning en bouw van woningen zal stimuleren. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan jongeren, ouderen, kleinere huishoudens en dak- en thuislozen; 
  • Een Woontop organiseren om afspraken te maken voor een structurele woningbouw. Het doel is om jaarlijks 100.000 woningen te realiseren. Om dit proces te versnellen worden extra duurzaamheidsregels voor woningbouw afgeschaft; 
  • De betaalbaarheid van woningen reguleren door minimaal 30% van de nieuwbouw als sociale huur aan te stellen en twee derde van deze woningen voor middeninkomens betaalbaar te houden; 
  • Private huur aantrekkelijker te maken en het bouwen van huurwoningen te stimuleren; 
  • Statushouders krijgen voortaan geen voorrang meer bij het toewijzen van sociale huurwoningen. 

Klimaat

De EU-lidstaten hebben afgesproken om in 2030 maar liefst 55% minder uit te stoten en in 2050 volledig klimaatneutraal te zijn. Maar het nieuwe kabinet focust zich vooral op klimaatadaptie. Hierbij draait het om een klimaatbeleid dat draagbaar, haalbaar en uitvoerbaar is voor iedereen. Dit betekent dat wordt geprobeerd de klimaatdoelen te halen, maar er alternatieve plannen klaarliggen voor als dat niet lukt. De coalitie richt zich bij de klimaatadaptie vooral op: 

  • Verdroging, voedselproductie, funderingsschade en zoetwaterbeschikbaarheid; 
  • Het herzien van het Hoogwaterbeschermingsprogramma om de toekomstige veiligheid van dijken te waarborgen; 
  • Het actualiseren van het programma Ruimte voor Rivier. Hiermee blijven rivieren belangrijk voor vervoer, zoetwater, waterberging, natuur en recreatie. 

Daarnaast gaat de coalitie aan de slag met de energietransitie door: 

  • Financiële steun te bieden aan mensen met lage/middeninkomens en kleine ondernemers voor verduurzaming van woningen en bedrijfspanden, inclusief hulp bij hoge energierekeningen door warmtenetten; 
  • Groene groei te bevorderen en schadelijke uitstoot te verminderen middels investeringen in duurzame energiebronnen en innovatie; 
  • Elektrische voertuigen te ondersteunen tot 2025 met een eerlijke verdeling van kosten tussen elektrische en fossiele rijders. Hierbij worden zero-emissiezones mogelijk uitgesteld voor ondernemers; 
  • Met het Klimaatfonds in innovaties zoals CCS en groene waterstof te investeren; 
  • De subsidies voor bio-energie en biomassacentrales af te bouwen; 
  • Het bouwen van vier nieuwe kerncentrales en het behoud van kerncentrale Borssele; 
  • Langetermijncontracten en reserves voor gas in te stellen zonder gebruik van Gronings gas. 

Gezondheidszorg

Tijdens de coronapandemie werd duidelijk hoe hoog de werkdruk in de zorg ligt en dat er een enorm personeelstekort bestaat. Daarnaast zorgen de vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt en stijgende kosten ervoor dat de zorg niet altijd vanzelfsprekend is. Dat is onacceptabel volgens de coalitie, en daarom: 

  • Wordt het eigen risico meer dan gehalveerd tot €165,- vanaf 2027; 
  • Komt er een veilig, decentraal elektronisch patiëntendossier met aandacht voor privacy;
  • Wordt er een Nederlands Zorgautoriteit aangesteld die erop toeziet dat zorgpolisvoorwaarden voor iedereen duidelijk zijn bij het afsluiten; 
  • Moeten er betere arbeidsomstandigheden en minder administratieve lasten komen; 
  • Zal agressie tegen zorgverleners en fraude in de zorg hard worden aangepakt. 

Wie gaat het land leiden?

Op 28 mei maakte formateur Richard van Zwol in een persconferentie duidelijk dat Dick Schoof beoogd minister-president is van het nieuwe kabinet. Maar wie is dat nou eigenlijk? Hoewel Schoof geen onderdeel uitmaakt(e) van de Tweede Kamer, heeft hij een hoop belangrijke functies gehad. Zo is hij op dit moment hoogste ambtenaar op het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarnaast was hij topman van de inlichtingendienst AIVD, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en directeur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dat hij ervaring heeft met leidinggevende functies is dan ook wel duidelijk. Wat daarentegen nog niet duidelijk is, is wie hem gaat ondersteunen als vicepremier.  Onder andere Gidi Markuszower (PVV), Sophie Hermans (VVD), Eddy van Hijum (NSC) en Mona Keijzer (BBB) worden gezien als kanshebbers op deze titel.

PVV

De PVV levert ministers voor: 

  • Migratie
  • Zorg
  • Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
  • Economische Zaken
  • Infrastructuur

Daarnaast zal de PVV de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Zorg
  • Justitie
  • Binnenlandse Zaken
  • Infrastructuur

VVD

De VVD levert ministers voor: 

  • Financiën
  • Justitie
  • Defensie
  • Klimaat en Groene Groei

Daarnaast zal de VVD de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Onderwijs
  • Sociale Zaken
  • Volksgezondheid, Welzijn en Sport

NSC

Het NSC levert ministers voor: 

  • Binnenlandse Zaken
  • Buitenlandse Zaken
  • Sociale Zaken
  • Onderwijs

Daarnaast zal het NSC de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Financiën
  • Justitie

BBB

De BBB levert ministers voor: 

  • Landbouw
  • Wonen

Daarnaast zal de BBB de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Landbouw
  • Defensie
  • Een nog onbekend ministerie

En nu?

Nu de premier, vicepremier, ministers en staatssecretarissen bijna zijn gekozen, lijkt de formatieperiode op z’n eind te komen. Welk beleid er uiteindelijk écht wordt toegepast door het kabinet, moet nog blijken zodra de regering volledig is gevormd. Het gepubliceerde regeerakkoord, ook wel hoofdlijnenakkoord, is dus meer een voornemen van de huidige coalitie dan een besloten akkoord. Gedurende de zomer gaat de ministerploeg werken aan het “regeerprogramma”. Dit is een gedetailleerde uitwerking van het nu bekende regeerakkoord. Pas als dit regeerprogramma af is, zal duidelijk worden hoe de PVV, de VVD, het NSC en de BBB ons land de komende vier jaar zullen gaan besturen.  

Toe aan een opfrisser hoe de verkiezingen zijn verlopen? Check dan hier onze verkiezingenpagina!