Dit betekent het regeerprogramma voor studenten

20 september 2024 Leestijd: 4 minuten

Waar de aanloop naar de verkiezingen soepel verliep, bleek het vormen van een kabinet een stuk lastiger. Na 167 dagen, was het dan eindelijk zo ver en werd een coalitie gevormd. De PVV, BBB, NSC en VVD sloegen de handen ineen en vormen samen onze coalitie onder leiding van minister-president Dick Schoof. Het kabinet-Schoof bracht op vrijdag 13 september haar regeerprogramma naar buiten. Maar wat betekenen deze voor jou als student? Wij zochten het voor je uit! 

Tweede Kamer

Onderwijs

Volgens de nieuwe coalitie is het niveau van veel leerlingen de afgelopen jaren gezakt. Ze vinden het tijd voor actie en hebben daarvoor het ‘Herstelplan Kwaliteit Onderwijs opgezet. Wat betekent dit voor jou? 

  • Meer compensatie voor de pechgeneratie! Vanaf 2027 komt er €1,4 miljard extra beschikbaar voor studenten die onder het sociaal leenstelsel hebben gestudeerd. Dit bedrag komt bovenop de eenmalige tegemoetkoming van maximaal €1.580,- die vanaf 2025 per student wordt uitgekeerd zodra zij hun diploma halen, en de tegemoetkoming van €2020,- die de studievoorschotvoucher vervangt. Dus ben je begonnen met studeren tussen studiejaar 2015/16 en 2018/19? Reken dan maar op wat extra welverdiende compensatie!
  • Het kabinet wil de langstudeerboete weer herinvoeren. Voor nu zijn de details nog onbekend maar het kabinet gaat met universiteiten en hogescholen om tafel om te kijken hoe ze langstuderen kunnen beperken. Verwacht jij langer te gaan studeren? Hou dit dan zeker in de gaten en voorkom hoge kosten! 
  • Nederlands blijft leidend. Het doorvoeren van de Wet internationalisering zou ervoor zorgen dat Nederlands de hoofdtaal op hogescholen en universiteiten is. Hierdoor blijft de instroom van internationale studenten beter beheerst.
  • Helaas blijft het bindend studieadvies (BSA) een ding. Je moet nog steeds die punten binnenhalen om door te mogen met je studie. 
  • Beurzenprogramma's, studiefinanciering en beleidsmaatregelen voor de versterking van Europese samenwerkingen worden uitgebreid om internationalisering beter te beheersen.  
  • Numerus fixus door middel van meerdere instrumenten. Met nieuwe instrumenten kunnen hogescholen en universiteiten gerichter sturen op hoeveel en welke studenten ze toelaten. Zo kunnen ze een beter onderscheid maken tussen Europese en niet-Europese studentenstromen. 
  • Meer veiligheid op school. De invoering van het Wetsvoorstel vrij en veilig onderwijs moet ervoor zorgen dat scholen incidenten moeten melden en vertrouwenspersonen moeten aanstellen. Ook mbo’s en universiteiten krijgen een zorgplicht voor sociale veiligheid. Iedereen moet zich veilig kunnen voelen.  
  • Burgerschapsonderwijs moet leerlingen klaarstomen voor een maatschappij waarin iedereen zichzelf kan zijn. De kernwaarden waar burgerschapsonderwijs zich op richt zijn: vrijheid, gelijkheid en solidariteit. 

Huisvesting

Hoewel het reuze gezellig is bij je ouders, komt er toch echt een moment dat je Hotel papa en mama zult willen verlaten om zelfstandiger te worden. Maar “Hoe dan?! Op kamers gaan in deze woningmarkt lijkt haast onmogelijk!” Dit zijn de plannen van het kabinet: 

  • 100.000 woningen per jaar bouwen. Wat zeg je me nou? Ja, echt! Zowel in de vorm van grootschalige woningbouw als een ‘straatje erbij’. Meer huizen betekent meer kans voor jou om dat kamertje te scoren dus sla die palen maar in de grond! 
  • Meer middenhuurwoningen bouwen. Het kabinet wil meer betaalbare huurwoningen voor jongeren en starters. Dus wie weet kun je straks toch de deur achter je dichttrekken bij Hotel mama😉. 
  • Een coördinerend minister die de planning en bouw van woningen zal stimuleren. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan jongeren, ouderen, kleinere huishoudens en dak- en thuislozen. 

Bestaanszekerheid en koopkracht

Boodschappen duur, energierekening sky-high... Het kabinet heeft gemerkt dat er bij veel mensen zorgen over de toekomst zijn. Om ervoor te zorgen dat Nederlanders weer met een positieve blik vooruit kunnen kijken, zet het kabinet zich in voor: 

  • Het kabinet wil meer zekerheid voor uitzendkrachten, oproepkrachten en tijdelijke werknemers. Dus werk jij als uitzendkracht? Dan heb je straks meer rechten en zekerheid. Ook komt er een duidelijker onderscheid tussen werken als werknemer en als zelfstandige, en worden zelfstandigen verplicht verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. 
  • Minder kosten eigen risico. In 2027 wordt het eigen risico in de zorg per persoon ruim gehalveerd naar €165. Klinkt gunstig, toch? Een verwacht gevolg hiervan is dat de financiële rem op zorggebruik wegvalt, wat betekent dat mensen sneller naar de dokter of ziekenhuis gaan. Dit zorgt voor een toename in de totale zorgkosten en uiteindelijk een toename in de premie die jij per maand moet betalen. 

Klimaat

De EU-lidstaten hebben afgesproken om in 2030 maar liefst 55% minder uit te stoten en in 2050 volledig klimaatneutraal te zijn. Maar het nieuwe kabinet focust zich vooral op klimaatadaptie. Hierbij draait het om een klimaatbeleid dat draagbaar, haalbaar en uitvoerbaar is voor iedereen. Dit betekent dat wordt geprobeerd de klimaatdoelen te halen, maar er alternatieve plannen klaarliggen voor als dat niet lukt. De coalitie richt zich bij de klimaatadaptie vooral op: 

  • Het vergroten van energieonafhankelijkheid en het stimuleren van duurzame energieproductie, met aandacht voor een veilige en gezonde leefomgeving en een weerbaar energiesysteem. 
  • Het faciliteren van burgers, bedrijven, medeoverheden en maatschappelijke organisaties met verduurzaming. 
  • Het verminderen van uitstoot van broeikasgassen conform de doelen van het Parijsakkoord en zoals onder andere vastgelegd in de Europese en nationale Klimaatwet. 
  • Het herzien van het Hoogwaterbeschermingsprogramma om de toekomstige veiligheid van dijken te waarborgen tegen de gevolgen van klimaatverandering. 
  • Het actualiseren van het programma Ruimte voor Rivier. Hiermee blijven rivieren belangrijk voor vervoer, zoetwater, waterberging, natuur en recreatie. 

Daarnaast gaat de coalitie aan de slag met de energietransitie door: 

  • Financiële steun te bieden aan mensen met lage/middeninkomens, kleine ondernemers en maatschappelijke organisaties voor verduurzaming van woningen, bedrijfspanden en maatschappelijk vastgoed, inclusief maatregelen voor betaalbaarheid bij hoge energierekeningen door warmtenetten. 
  • Groene groei te bevorderen en schadelijke uitstoot te verminderen door investeringen in duurzame energiebronnen, innovaties, en de ontwikkeling van infrastructuur zoals waterstofbackbone en elektriciteitsnetten. 
  • Ondersteuning te bieden voor elektrische voertuigen tot 2025 met aandacht voor een eerlijke kostenverdeling tussen elektrische en fossiele rijders; mogelijke uitstel van zero-emissiezones voor ondernemers wordt onderzocht. 
  • Te investeren in innovaties via het Klimaatfonds, zoals groene waterstof, terwijl subsidies voor laagwaardige toepassingen van biogrondstoffen worden afgebouwd. 
  • De aanpak van netcongestie door het versnellen van energie-infrastructuurprojecten, bevorderen van decentrale oplossingen en energiebesparing, en versterken van samenwerking met regionale en Europese partners. 
  • Het bouwen van vier nieuwe kerncentrales en het behoud van kerncentrale Borssele en mogelijkheden onderzoeken voor kleinere centrales. 
  • Zorg te dragen voor leveringszekerheid van gas door langetermijncontracten, het vullen van gasopslagen en verhoging van gaswinning op de Noordzee, zonder gebruik van Gronings gas. 

Gezondheidszorg

Tijdens de coronapandemie werd duidelijk hoe hoog de werkdruk in de zorg ligt en dat er een enorm personeelstekort bestaat. Daarnaast zorgen de vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt en stijgende kosten ervoor dat de zorg niet altijd vanzelfsprekend is. Dat is onacceptabel volgens de coalitie, en daarom: 

  • Wordt het eigen risico meer dan gehalveerd tot €165,- vanaf 2027.
  • Komt er een veilig, decentraal elektronisch patiëntendossier met aandacht voor privacy.
  • Wordt er een Nederlands Zorgautoriteit aangesteld die erop toeziet dat zorgpolisvoorwaarden voor iedereen duidelijk zijn bij het afsluiten. 
  • Moeten er betere arbeidsomstandigheden en minder administratieve lasten komen.
  • Zal agressie tegen zorgverleners en fraude in de zorg hard worden aangepakt en komt er een campagne in 2025 tegen deze agressie (“Agressie tegen hulpverleners, dat doe je niet!”. 
  • Worden maatregelen genomen om een gezonde leefstijl te bevorderen onder jongeren en studenten en hierbij ook aandacht te hebben voor de mentale gezondheid. 

Wie gaat het land leiden?

Op 2 juli werd Dick Schoof beëdigd als minister-president van het nieuwe kabinet. Maar wie is dat nou eigenlijk? Hoewel Schoof geen onderdeel uitmaakt(e) van de Tweede Kamer, heeft hij een hoop belangrijke functies gehad. Zo is hij op dit moment hoogste ambtenaar op het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarnaast was hij topman van de inlichtingendienst AIVD, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en directeur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dat hij ervaring heeft met leidinggevende functies is dan ook wel duidelijk. Daarnaast wordt hij ondersteund door vicepremier (en minister van Volkshuisvestiging en Ruimtelijke Ordening) Mona Keijzer. Keijzer heeft in tegenstelling tot Schoof al wat ervaring in de politiek, zo was zij van 2012 tot 2017, in 2021 en van 2023 tot nu lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij was staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat in het kabinet-Rutte III, en hoewel zij voorheen altijd lid is geweest van het CDA, heeft ze zich in 2023 aangesloten bij de BBB. 

Verdeling ministers en staatssecretarissen

De ministers en staatssecretarissen zijn inmiddels verdeeld over de coalitiepartijen. Maar wat is eigenlijk het verschil is tussen ministers en staatssecretarissen? Dat is best simpel! Ministers hebben namelijk de algemene leiding en politieke verantwoordelijkheid over een ministerie, terwijl staatssecretarissen specifieke beleidsterreinen beheren onder het gezag van een minister. Ministers kunnen dus in feite gezien worden als de grote baas van een ministerie en de staatssecretarissen zijn weer verantwoordelijk voor een onderdeel van de taken van het ministerie. Uiteindelijk is de verdeling als volgt: de PVV levert vijf ministers, de VVD en het NSC beide vier ministers en de BBB twee ministers leveren. Benieuwd naar de verdeling van de kabinetsposten? Check het hieronder! 

PVV

De PVV levert ministers voor: 

  • Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Fleur Agema) 
  • Economische Zaken (Dirk Beljaarts) 
  • Infrastructuur en Waterstaat (Barry Madlener) 
  • Asiel en Migratie (Marjolein Faber) 
  • Buitenlandse Zaken (Reinette Klever) 

Daarnaast zal de PVV de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Vicky Maeijer) 
  • Justitie en Veiligheid (Ingrid Coenradie) 
  • Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties  (Zsolt Szabó) 
  • Infrastructuur en Waterstaat (Chris Jansen) 

VVD

De VVD levert ministers voor: 

  • Financiën (Eelco Heinen) 
  • Justitie en Veiligheid (David van Weel) 
  • Defensie (Ruben Brekelmans) 
  • Klimaat en Groene Groei (Sophie Hermans) 

Daarnaast zal de VVD de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (Mariëlle Paul) 
  • Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Jurgen Nobel) 
  • Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Vincent Knarremans) 

NSC

Het NSC levert ministers voor: 

  • Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (Judith Uitermark) 
  • Buitenlandse Zaken (Caspar Veldkamp) 
  • Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Eddy van Hijum) 
  • Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (Eppo Bruins) 

Daarnaast zal het NSC de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Financiën (Folkert Idsinga) 
  • Justitie (Nora Achahbar) 

BBB

De BBB levert ministers voor: 

  • Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (Femke Marije Wiersma) 
  • Volkshuisvesting en Ruimtelijke Orde (Mona Keijzer) 

Daarnaast zal de BBB de staatssecretarissen leveren voor: 

  • Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (Jean Rummenie) 
  • Defensie (Gijs Tuinman) 
  • Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (Eltje van Marum) 

En nu?

Nu de premier, vicepremier, ministers en staatssecretarissen zijn gekozen, is de formatieperiode op z’n eind te komen. Het gepubliceerde regeerprogramma, is een gedetailleerde uitwerking van het eerder gepubliceerde regeerakkoord ook wel hoofdlijnenakkoord. Aan de hand van dit regeerprogramma zullen de PVV, de VVD, het NSC en de BBB ons land de komende vier jaar gaan besturen.  

Toe aan een opfrisser hoe de verkiezingen zijn verlopen? Check dan hier onze verkiezingenpagina!